Czy miasto przejmie Park im. Żołnierzy "Żywiciela"?

W tym artykule dowiesz się:

• Do kogo należy Park im. Żołnierzy „Żywiciela”?
• Dlaczego Spółdzielnia chce się zrzec użytkowania wieczystego?
• Jakie obawy mieli mieszkańcy wobec przyszłości parku?

O początkach parku osiedlowego i o ciągu ekologicznym łączącym żoliborskie osiedla WSM

Park im. Żołnierzy „Żywiciela” to park osiedlowy znajdujący się w sercu Żoliborza Centralnego — pierwszego żoliborskiego osiedla WSM, które rozbudowano w pierwszych latach powojennych. Jeszcze przed wojną był to teren należący do wojska, na którym znajdowała się prochownia. Pierwotnie znajdowało się tam 7 budynków otoczonych wałami ziemnymi. Ostatni budynek tejże prochowni znajdował się na terenie obecnego parku jeszcze do 1971 r. Park osiedlowy powstał niedługo po wybudowaniu XI, XII, XIII kolonii, przy okazji budowy Społecznego Domu Kultury z Teatrem Komedia. Od początku istnienia stanowi on ważne miejsce w układzie przestrzennym Żoliborza Centralnego, ale także względem późniejszych osiedli WSM. Park jest fragmentem pasma zieleni ciągnącego się od Wisły, poprzez ogródki działkowe w Parku Dolnym, następnie ul. Bochomolca do pl. Lelewela, następnie poprzez Park im. Żołnierzy „Żywiciela” przechodzi do Parku Sady Żoliborskie, park osiedlowy na Zatrasiu, skwer im. A. Piłsudskiej aż do Lasku na Kole. Całe to pasmo stanowi ważny ciąg ekologiczny łączący różne części Żoliborza. Wraz z transformacją ustrojową bezimienny park osiedlowy został nazwany Parkiem Żołnierzy „Żywiciela”. Na terenie parku znajduje się pomnik upamiętniający Żołnierzy AK Obwód „Żywiciel”, ale także rzeźba autorstwa Aliny Szapacznikow Kobieta z dzieckiem. Ponadto na terenie parku znajdują się dwa pomniki przyrody, platany klonolistne.

Dwie spółdzielnie zarządzają parkiem

Aktualnie terenem Parku Żołnierzy „Żywiciela” administrują dwie spółdzielnie mieszkaniowe, tj. WSM „Żoliborz Centralny” oraz „duży” WSM z siedzibą przy ul. Elbląskiej 14. Powodem tego było wydzielenie się dawnego Osiedla WSM Żoliborz I z zasobów „dużej” Warszawskiej Spółdzielni Mieszkaniowej na początku lat 90. Niestety w wyniku wydzielenia, nowa autonomiczna Spółdzielnia nie otrzymała budynku SDK-u wraz z Teatrem Komedia od „dużego” WSM, skutkiem czego park ma dwóch zarządców.

Walne Zgromadzenie WSM-ŻC obradowało o Parku im. Żołnierzy "Żywiciela"

15 czerwca odbyło się Walne Zgromadzenie Warszawskiej Spółdzielni Mieszkaniowej „Żoliborz Centralny”, które jak co roku odbyło się w sali kolumnowej Społecznego Domu Kultury przy ul. Słowackiego 19A. Oprócz części sprawozdawczej Walnego spółdzielcy mieli do przegłosowania uchwałę, poprzez którą będzie udzielona zgoda na rozwiązanie umowy użytkowania wieczystego działki nr 29/9, która obejmuje większość terenu Parku Żołnierzy „Żywiciela”.

Przez lata sprawa ta budziła wiele kontrowersji wśród członków WSM-ŻC. Taki wniosek był już raz procedowany na Walnym Zgromadzeniu za czasów poprzedniego prezesa, który został odwołany m.in. po tym, jak chciał dogęścić osiedle. Wtedy z uwagi na brak zaufania do ówczesnego prezesa, spółdzielcy nie zdecydowali na zrzeczenie się użytkowania wieczystego. Mieszkańcy obawiali się, że park zostanie przekazany w ręce dewelopera, który zabuduje teren parku nowymi blokami.

Park objęty jest podwójną ochroną konserwatorską 

Ostatecznie po blisko 10 latach od odwołania poprzedniego prezesa, sprawa była rzetelnie omówiona z mieszkańcami. Argumentem do tego, że mieszkańcy nie muszą obawiać się zabudowania parku, jest fakt, że park znajduje się pod ochroną konserwatorską, na dodatek podwójną. Park Żołnierzy „Żywiciela” znajduje się w obszarze Żoliborza Historycznego wpisanego do rejestru zabytków, a także jest wpisany jako zespół architektoniczno-budowlany wraz z zielenią Warszawskiej Spółdzielni Mieszkaniowej „Żoliborz Centralny”. Ponadto teren ten jest objęty miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego.

Jakie są korzyści dla mieszkańców?

Jak przekonywał podczas Walnego Zgromadzenia przewodniczący zebrania oraz przewodniczący Rady Nadzorczej Janusz Udziela, zrzeczenie się użytkowania wieczystego przyniesie wyłącznie korzyści dla mieszkańców, przede wszystkim pod względem ekonomicznym. Spółdzielnia nie będzie musiała ponosić dodatkowych kosztów eksploatacyjnych ponoszonych na utrzymanie parku czy też opłacać samego użytkowania Miastu. Podczas zebrania wyjaśniono także, że użytkowanie wieczyste nie jest prawem własności. Oznacza to, że Spółdzielnia nie może takiego gruntu sprzedać Miastu, gdyż jest to własność gminy. Ze względu na to, że użytkowanie wieczyste jest na 99 lat, przestanie ono obowiązywać za kilkanaście lat. W związku, z czym dla WSM-ŻC o wiele lepszym rozwiązaniem jest rzeczenie się użytkowania, niż czekanie aż ono wygaśnie. Park im. Żołnierzy „Żywiciela” od lat wymaga gruntownej rewitalizacji, a to wymaga odpowiednich nakładów. Jeśli park przejdzie w administrowanie Wydziału Ochrony Środowiska Urzędu Dzielnicy Żoliborz lub Zarządu Zieleni m. st. Warszawy, to będzie można znów składać projekty w ramach budżetu obywatelskiego celem poprawy stanu infrastruktury i zieleni. W ostatnim czasie Spółdzielnia wymieniła latarnie oraz posadziła dwa drzewa w ramach nasadzeń zastępczych. Obecnie na największą uwagę zasługuje remont chodników, doinwestowanie w zieleń, małą architekturę czy urządzenia rekreacyjne.

Uchwała Walnego Zgromadzenia

W głosowaniu jawnym podczas Walnego Zgromadzenia uchwałę za wyrażaniem zgody na rozwiązanie umowy użytkowania wieczystego poparło 76 osób, 14 głosowało przeciw, 3 osoby wstrzymały się od głosu. Należy podkreślić, że uchwała nie powoduje, że zarządcą parku stanie się Miasto z dnia na dzień. Uchwała dopiero daje zielone światło organom Spółdzielni, żeby mogły wystąpić do władz Miasta o zrzeczenie się użytkowania wieczystego. Następnie Miasto będzie musiało zdecydować, której jednostce przekaże park w zarządzanie, a także będzie musiało przygotować odpowiedni budżet do zarządzania terenem, a w dalszej perspektywie pozyskać środki na rewitalizację parku.