Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu
środa, 8 maja 2024 10:06
Reklama

Żoliborski Tłusty Czwartek, czyli krótka historia pączka

Pączki są starsze niż mogłoby się wydawać. W Polsce zaczęły być znane dopiero od XII wieku, ale zupełnie nie przypominały dzisiejszych.
Żoliborski Tłusty Czwartek, czyli krótka historia pączka

Źródło: freepik

W tym artykule przeczytasz o:

  • starożytnej historii pączków
  • tradycji Tłustego Czwartku
  • ewolucji pączka i narodzinach dzisiejszych neopączków

Pączki wymyślono zapewne, jak twierdzi większość historyków, w starożytnym Rzymie. Ówczesne pączki były jednak smażonymi kulami z ciasta chlebowego, a nadziewane były nie słodkościami, ale boczkiem albo słoniną. W smaku były zaś słone i nieco pikantne. Spożywano je z okazji świąt, a z czasem utrwalił się zwyczaj jedzenia pączków podczas obchodów zimowo-wiosennego przesilenia. 

Cesarstwo upadło, ale tradycja jedzenia pączków przetrwała wśród ludu. W średniowieczu pączki zaczęły być popularne w okresie zapustów, a z czasem pojawił się zwyczaj objadania się pączkami w ostatni czwartek przed rozpoczęciem Wielkiego Postu. Czyli w dniu, znanym dziś jako Tłusty Czwartek włączonym w chrześcijańską tradycję i kalendarz, a wywodzącym się z ludowej tradycji uroczystych obchodów, zakończenia zimy. To jeszcze w pogańskich czasach z tej okazji wyprawiane były sute uczty, podczas których objadano się tłustymi potrawami, także ówczesnymi pączkami.

Zwyczaj ten przyjął się w Polsce około XII wieku. Polskie pączki zwane były wówczas pampuchami albo kreplami i wywodziły się z tradycyjnej rzymskiej receptury. Smażone były z ciasta chlebowego, nadziewane słoniną i bogato okraszane skwarkami. 

Słodkie pączki pojawiły się w polskiej tradycji kulinarnej w drugiej połowie XVI wieku, ale i wówczas mocno różniły się od dzisiejszych. Były przede wszystkim twarde, a nadzienie stanowiły mielone orzechy, miód czy migdały. Dopiero w XVIII wieku, kiedy do przygotowania ciasta zaczęto używać drożdży, pączki zaczęły przypominać te, które jemy dzisiaj.  Niemniej jednak, na wsiach twarda chlebowa wersja była popularna jeszcze w XIX wieku. A i dzisiaj wraz z modą na powrót do korzeni, takie staroświeckie pączki można gdzieniegdzie spotkać.  

Tymczasem jednak upowszechniały się nowoczesne neopączki z ciasta drożdżowego z nadzieniem z marmolady lub budyniem. Przypuszcza się, że przysmak ten w zbliżonej do współczesnej wersji narodził się w Austrii lub w Niemczech. Niektórzy autorstwo współczesnej odmiany pączka przypisują wiedeńskiej cukierniczce Cecylii Krapf, która pod koniec XVII serwowała nadziewane owocami ciasto drożdżowe. Inni wskazują na pewnego berlińczyka, który służąc w kuchni polowej pruskiej armii piekł drożdżowe ciastka ze słodkim nadzieniem w kształcie kul armatnich.

Jak było naprawdę nie wiadomo. Grunt, że pączki stały się znane na całym świecie. Choć każdy kraj ma swoje wersje. Amerykanie pączkami nazywają swoje donuty, czy jak kto woli doughnuts, przypominających nasze oponki. 

Generalnie jednak są smażone lub pieczone, nadziewane różnymi kremami, marmoladami albo czekoladą. I choć pojawia się coraz więcej pączkowych wariacji, pączek pewnie już zawsze będzie kojarzył się z Tłustym Czwartkiem. 


Podziel się
Oceń

Napisz komentarz
Komentarze
PRZECZYTAJ