Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu
Reklama
czwartek, 21 listopada 2024 18:07

Sakralny modernizm

Jego sylwetka dominuje nad okolicą. Usytuowany ciekawie, może nawet trochę zaskakująco, bo zwrócony tyłem do głównej ulicy. Kościół św. Stanisława Kostki to bez wątpienia najbardziej znany i najważniejszy z kościołów Żoliborza i jeden z bardziej znanych w Warszawie. Obecnie to już także zabytek – jeden z niewielu w Polsce przykładów stylu modernistycznego w architekturze sakralnej. W dodatku budowany na przestrzeni wielu lat. Jego budowę rozpoczęto w latach trzydziestych XX wieku, a zakończono... w 1963 roku.
Kościół św. Stanisława Kostki, pod koniec budowy, rok 1936
Można spotkać się z informacją, że fundacja kościoła związana była z obchodami 250. rocznicy odsieczy wiedeńskiej i zwycięstwa Jana III Sobieskiego nad wojskami Kara Mustafy. W roku 1927 ustanowiono parafię św. Stanisława Kostki, którą erygował 25 grudnia 1927 r. kardynał Aleksander Kakowski. W miejscu, gdzie obecnie stoi plebania, wzniesiono tymczasową drewnianą kaplicę, której pierwszym duszpasterzem został ks. Klemens Cyruliński. Jej projekt był dziełem żoliborzanina Stanisława Rodowicza, stryja Jana Rodowicza „Anody”. Już wtedy wiadomo było, że potrzebny jest znacznie większy obiekt. Budowa dużego, murowanego kościoła, zaprojektowanego przez Łukasza Wolskiego w stylu modernistycznym, ruszyła w latach trzydziestych XX wieku. 16 listopada 1930 r. poświęcono kamień węgielny. W uroczystości uczestniczył nawet prezydent Ignacy Mościcki. Przed rozpoczęciem budowy konieczne były gruntowne prace melioracyjne. Niezbędne było dokładne osuszenie terenu, gdyż kościół usytuowano w pobliżu dawnego koryta jednej z historycznych rzek Żoliborza – Pólkówki. Problemy z podłożem oraz zamierzona wielkość obiektu, a także ówczesna sytuacja gospodarcza Polski, powodowały, że budowa trwała kilka lat. Według początkowych planów kościół miał być zwrócony w kierunku wylotu Placu Wilsona, w projekcie główne wejście usytuowane było od strony ulicy Krasińskiego. Wydawałoby się to oczywiste i logiczne. Protesty padły z różnych stron. Veto zgłosił Zarząd WSM, który w ogóle niechętny był powstaniu kościoła w sąsiedztwie osiedla budowanego przez Spółdzielnię. Zastrzeżenia miały też władze Kościoła. WSM-owską kolonię mieszkaniową postrzegały jako siedlisko lewicy i liberalizmu obyczajowego. Wolski nie zastanawiał się zbyt długo. Zamiast zmieniać projekt, po prostu odwrócił orientację kościoła, uzyskując rozwiązanie kompromisowe, możliwe do przyjęcia przez obie strony konfliktu. W efekcie główne wejście usytuowane zostało od strony willi i domów Żoliborza Urzędniczego, przy niewielkim placyku, jaki tworzy ulica Hozjusza. Czas pokazał, że było to rozwiązanie bardzo trafne urbanistycznie i architektonicznie. Kościół powstał jako trójnawowa bazylika z ambitem, czyli obejściem z wieńcem kaplic za prezbiterium, i taką ogólną formę zachował do czasów współczesnych.
Fronton kościoła św. Stanisława Kostki

Główne wejście i fronton wyglądały zupełnie inaczej niż obecnie. Drzwi otaczało szerokie, łagodnie zaokrąglone obramowanie, sprawiające wrażenie raczej wejścia do nowoczesnego kina niż do kościoła. Fronton budowli zakończony został krótkimi ściętymi wieżami, zwieńczonymi trójkątnym naczółkiem. W roku 1939 świątynia stała już w stanie surowym. Odbywały się msze, mimo że budowla otoczona była płotem, a wewnątrz trwały jeszcze prace murarskie. Pełne ukończenie przerwał wybuch wojny. We wrześniu 1939 na świątynię spadły pociski artyleryjskie i bomby lotnicze, powodując uszkodzenia. Na szczęście uszczerbki nie były zbyt dotkliwe, naprawiono je dość szybko. Co ciekawe, pod okupacją niemiecką kontynuowano prace wewnątrz. W roku 1943 wybudowano ambonę, z której przemawiał później ksiądz Michał Wyszyński, kapelan powstańców. W czasie Powstania Warszawskiego w podziemiach nieukończonego i częściowo zrujnowanego kościoła mieścił się szpital powstańczy. W trakcie walk o Żoliborz kościół uległ kolejnym zniszczeniom. Konstrukcja murów zewnętrznych przetrwała w dość dobrym stanie, fronton był jednak zniszczony, a ściany poprzestrzeliwane w wielu miejscach. Po wojnie przystąpiono do odbudowy, czy raczej budowy, bo już według nowego projektu, którego autorem był Edgar Aleksander Norwerth. Zachowany został jednak styl przedwojennej wersji modernistycznej, z elementami neoromańskimi. Edgar Norwerth mocno przeprojektował fronton kościoła. Po obydwu stronach fasady wyrosły wysokie, ażurowe wieże, zwieńczone spiczastymi iglicami. Podstawą do nich stała się nowa kondygnacja z arkadkami. Przed wejściem dobudowany został przedsionek, z osobliwym portalem z dość dziwnymi neoromańskimi arkadami. Prace rekonstrukcyjno-budowlane ukończono dopiero w 1963 roku. W tym samym roku, 7 września 1963 r., kościół został konsekrowany przez kardynała Stefana Wyszyńskiego.

Anioł Zmartwychwstania w przedsionku kościoła. Rzeźba Bolesława Syrenowicza

Nie wiemy dokładnie, jak wyglądało wnętrze kościoła przed wojną, tym bardziej, że nie było ono wykończone. Z dawnych dzieł, o wysokiej wartości artystycznej, zdobią je obecnie między innymi dwa siedemnastowieczne obrazy (Św. Paweł oraz Męczeństwo św. Piotra), autorstwa Michaela Leopolda Willmanna, zwanego „śląskim Rembrandtem”, przywiezione przez prof. Lorentza z opactwa w Lubiążu, z klasztoru zajętego wówczas przez Armię Czerwoną. Podcienia przedsionka dekoruje wspaniała rzeźba Anioł Zmartwychwstania z 1869 roku, dzieło doskonałego rzeźbiarza Bolesława Syrewicza. Współczesny wystrój wnętrza jest wyrazem i efektem dewizy życiowej wieloletniego proboszcza parafii, księdza Teofila Boguckiego – Bóg i Ojczyzna. Nawy świątyni oraz jej zewnętrzne otoczenie wypełnione są pamiątkami symbolizującymi walkę o niezawisłość Państwa Polskiego. Główną nawę zdobią zawieszone pod sklepieniem polskie sztandary. Witraże w prezbiterium przedstawiają w skrócie historię Polski i Kościoła katolickiego w Polsce.

W latach siedemdziesiątych, gdy proboszczem parafii był ksiądz Teofil Bogucki, kościół stał się miejscem spotkań opozycji demokratycznej. W latach 1980-1984, ksiądz Jerzy Popiełuszko, wraz z innymi kapłanami, odprawiał tu słynne na całą Polskę Msze za Ojczyznę.

Pogrzeb ks. Jerzego Popiełuszki przy kościele św. Stanisława Kostki
3 listopada 1984 w kościele św. Stanisława Kostki odbył się uroczysty pogrzeb księdza Jerzego. Na tę smutną uroczystość, podobnie jak na Msze za Ojczyznę, przybyły tysiące warszawiaków, a nawet przyjezdnych. Grób księdza usytuowano tuż obok świątyni. Pomnik, a zarazem nagrobek oraz otoczenie, zaprojektował znany rzeźbiarz i scenograf, Jerzy Kalina. Grób ma formę kurhanu pokrytego murawą. Obwiedziony jest różańcem tworzącym zarys Polski, złożonym z 60 kamiennych głazów narzutowych, typowych dla naszych pól. Nad grobem księdza w centrum ułożono kamienny blok w formie krzyża. Na drzewie obok zawisł krucyfiks z brązu, autorstwa Gustawa Zemły. Od tego momentu kościół zaczęto zwyczajowo nazywać kościołem Popiełuszki, co z czasem stało się nazwą oficjalną, gdyż w dniu 19 października 2010 Arcybiskup Metropolita Warszawski Kazimierz Nycz podniósł świątynię do rangi Sanktuarium Diecezjalnego Błogosławionego Księdza Jerzego Popiełuszki. W październiku 2004 r. w podziemiach kościoła otwarto muzeum poświęcone Popiełuszce, gromadzące pamiątki po kapłanie. Kościół stał się miejscem pielgrzymkowym związanym z grobem i muzeum księdza Jerzego Popiełuszki.  
Ściana pamięci na wschodnim murze kościoła i wejście do muzeum ks. Popiełuszki

historia2

historia2

historia3

historia3

historia4

historia4

historia5

historia5

historia6

historia6


Podziel się
Oceń

Napisz komentarz

Komentarze

Aby zostać naszym prenumeratorem, wystarczy wejść na stronę https://www.gazetazoliborza.pl/platny-dostep. Następnie należy wybrać jedną z trzech opcji prenumeraty i postępować zgodnie z instrukcjami podanymi w kolejnych krokach.

Jeśli napotkasz jakiekolwiek trudności, skontaktuj się z naszym działem obsługi klienta pod adresem [[email protected]] lub telefonicznie pod numerem [535249771]. Postaramy się pomóc jak najszybciej.

Jako prenumerator zyskujesz dostęp do ekskluzywnych treści (w tym pełnych treści artykułów prezentowanych na naszym portalu oraz publikacji dedykowanych tylko naszym prenumeratorom) oraz specjalne rabaty od naszych partnerów lokalnych. Oferujemy zniżki od 10% do 20% na produkty i usługi firm z Żoliborza i Bielan (okazjonalnie także z innych dzielnic).

Z rabatów mogą korzystać tylko prenumeratorzy posiadający aktywną (wykupioną) prenumeratę.

Nie. Z rabatów oferowanych przez partnerów będą mogli skorzystać wszyscy aktywni prenumeratorzy „Gazety Żoliborza”, bez względu na miejsce ich zamieszkania.

Aktualną listę partnerów oraz informacje o oferowanych przez nich rabatach znajdziesz na stronie głównej naszego portalu, w zakładce PREMIUM w artykule "Rabaty dla Prenumeratorów" oraz w przesyłanych do Ciebie newsletterach.

Nasi partnerzy będą przedstawieni na stronie głównej naszego portalu, w zakładce PREMIUM w artykule "Rabaty dla Prenumeratorów". Będą umieszczeni wg dwóch kryteriów: wysokość rabatów i kolejność alfabetyczna.

Po wykupieniu prenumeraty będziesz mieć dostęp do specjalnie dedykowanego artykułu („Rabaty dla Prenumeratorów”), w którym będą wymienieni wszyscy nasi partnerzy (będą tam także ich logotypy). Przy zakupie w sklepie stacjonarnym lub w momencie płatności za usługę wystarczy pokazać jego treść obsłudze partnera, wskazując baner odpowiadający miejscu, w którym dokonujemy zakupów/płacimy za usługę.

Dokonując zakupu online u naszych partnerów, aby otrzymać rabat, należy przy zamówieniu wpisać specjalny kod, który zostanie wygenerowany przez partnera i przekazany prenumeratorowi.

Wspólnie z naszymi partnerami będziemy organizowali konkursy dla naszych prenumeratorów. Do wygrania będą w nich między innymi bilety czy karnety. Wśród nagród będą też zniżki na produkty i usługi oferowane przez partnerów. Laureaci takich konkursów otrzymają specjalnie dedykowany voucher, wygenerowany przez partnera konkursu, dzięki któremu będą mogli zrealizować nagrodę.

Obsługa partnera będzie sprawdzać, czy prenumerator, który chce skorzystać z rabatu, ma dostęp do specjalnie dedykowanego artykułu („Rabaty dla Prenumeratorów”), w którym będą wymienieni wszyscy nasi partnerzy (będą tam także ich logotypy). Przy zakupie w sklepie stacjonarnym lub w momencie płatności za usługę wystarczy pokazać jego treść obsłudze partnera, wskazując baner odpowiadający miejscu, w którym dokonujemy zakupów/płacimy za usługę.

W przypadku zakupów online i/lub realizacji vouchera (będącego nagrodą w konkursie dla prenumeratorów, o którym piszemy w pkt. 9) trzeba powołać się na kod/voucher wygenerowany przez partnera. Dzięki temu będzie można zakupić produkt/usługę lub odebrać nagrodę w konkursie.

Zależeć to będzie od indywidualnych ustaleń z każdym partnerem. Szczegółowe informacje znajdziesz w opisie oferty każdego z nich.

Jeśli napotkasz jakiekolwiek trudności, skontaktuj się z naszym działem obsługi klienta pod adresem [[email protected]] lub telefonicznie pod numerem [535249771]. Postaramy się pomóc jak najszybciej.

Rabatów przeznaczonych dla prenumeratorów nie można przekazywać osobom trzecim. Są one dedykowane wyłącznie dla naszych prenumeratorów jako forma podziękowania za wsparcie. Udowodnione przypadki łamania tego postanowienia będą skutkowały anulowaniem prenumeraty, bez możliwości jej odnowienia.

Wysokość rabatu u każdego partnera jest stała w czasie jednego cyklu, który trwa miesiąc. Partner może zmienić wysokość rabatu w każdym cyklu.

Nie. Każdy z partnerów ma swoje odrębne rabaty, które nie łączą się z rabatami od innych partnerów.

Tak, ale Twoja subskrypcja będzie aktywna do końca okresu rozliczeniowego, na który się zdecydowałeś.

Wystarczy zaoferować zniżki (10%, 15% lub 20%) na swoje produkty lub usługi dla naszych prenumeratorów. W zamian otrzymasz pakiet promocyjny opisany w naszej ofercie.

Skontaktuj się z nami pod adresem [[email protected]] lub telefonicznie pod numerem [662001449]. Omówimy szczegóły i odpowiemy na wszelkie pytania.

Po skontaktowaniu się z nami ustalimy szczegóły współpracy, podpiszemy umowę i przekażemy wszystkie niezbędne materiały do realizacji promocji.

Nie, udział jest całkowicie bezpłatny. W ramach współpracy barterowej oferujesz rabaty dla naszych prenumeratorów, a my zapewniamy Ci promocję i zwiększenie rozpoznawalności Twojej marki.

Nie. Program skierowany jest głównie do firm z Żoliborza i Bielan, aby wspierać lokalną społeczność. Jeśli Twoja firma działa w tym obszarze lub kieruje ofertę (także) do mieszkańców tych dzielnic, zapraszamy do współpracy. Zapraszamy zatem do współpracy także firmy i instytucje z innych warszawskich dzielnic!

Nie. Z rabatów oferowanych przez partnerów będą mogli skorzystać wszyscy aktywni (posiadający opłaconą prenumeratę) prenumeratorzy „Gazety Żoliborza”, bez względu na miejsce ich zamieszkania.

Twoja firma otrzyma bezpłatną reklamę w naszych mediach: na portalu, w social mediach, grupach lokalnych, w artykułach oraz w kampaniach reklamowych. Dzięki temu zwiększysz rozpoznawalność marki i dotrzesz do szerokiej lokalnej społeczności. Zrobisz to w sposób innowacyjny i efektywny – całkowicie bezpłatnie. Naszym głównym celem jest nie tylko uhonorowanie naszych prenumeratorów, ale też skuteczne zareklamowanie ofert firm, które zostaną naszymi partnerami.

Oferujemy m.in.:

  • Baner reklamowy z Twoim logotypem na naszym portalu i w social mediach.
  • Publikację artykułu zbiorczego promującego wszystkich partnerów.
  • Top Layer z informacjami o prenumeracie i partnerach.
  • Stałą komunikację w naszych grupach społecznościowych.
  • Zdjęcie w tle w mediach społecznościowych z logotypami partnerów.
  • Relacje (stories) z logotypami partnerów.
  • Plakat promocyjny informujący o współpracy.
  • Mailingi do prenumeratorów (dla partnerów oferujących 15% i 20% rabatu).
  • Promocję w Kinie Wisła (dla partnerów oferujących 20% rabatu).

Nasi partnerzy będą przedstawieni na stronie głównej naszego portalu, w zakładce PREMIUM w artykule "Rabaty dla Prenumeratorów". Będą umieszczeni wg dwóch kryteriów: wysokość rabatów i kolejność alfabetyczna. Ich lista będzie też wysyłana w newsletterach dla prenumeratorów.

Obsługa partnera będzie sprawdzać, czy prenumerator, który chce skorzystać z rabatu, ma dostęp do specjalnie dedykowanego artykułu („Rabaty dla Prenumeratorów”), w którym będą wymienieni wszyscy nasi partnerzy (będą tam także ich logotypy). Przy zakupie w sklepie stacjonarnym lub w momencie płatności za usługę wystarczy pokazać jego treść obsłudze partnera, wskazując baner odpowiadający miejscu, w którym dokonujemy zakupów/płacimy za usługę.

W przypadku zakupów online należy podać kod wygenerowany przez partnera. Dzięki temu będzie można zakupić produkt/usługę.

Wspólnie z naszymi partnerami będziemy organizowali konkursy dla naszych prenumeratorów. Do wygrania będą w nich między innymi bilety czy karnety. Wśród nagród będą też zniżki na produkty i usługi oferowane przez partnerów. Laureaci takich konkursów otrzymają specjalnie dedykowany voucher, wygenerowany przez partnera konkursu, dzięki któremu będą mogli zrealizować nagrodę. By odebrać nagrodę, trzeba będzie okazać ten voucher lub wpisać (w przypadku realizacji online) umieszczony na nim kod, wygenerowany przez partnera.

Szczegóły dotyczące sposobu wykorzystania, ilości i dostępności rabatów ustalamy indywidualnie, aby najlepiej dopasować ofertę do potrzeb Twojej firmy. Stałe są tylko wysokości oferowanych rabatów: 10%, 15% i 20%.

Wysokość rabatu u każdego partnera jest stała w czasie jednego cyklu, który trwa miesiąc. Partner może zmienić wysokość rabatu w każdym cyklu.

Zależeć to będzie od indywidualnych ustaleń z każdym partnerem.

Oczywiście! Jesteśmy otwarci na wszelkie sugestie i propozycje, które mogą przynieść korzyści obu stronom.

Czas trwania współpracy ustalamy indywidualnie, ale minimalny okres to jeden miesiąc (jeden cykl współpracy). Możesz zdecydować się na okres próbny (miesięczny) lub długoterminową współpracę.

Tak, aczkolwiek Twoja obecność – a zatem przywileje i obowiązki partnera – będą obowiązywały do zakończenia miesięcznego cyklu współpracy.