W przyszłym roku wyższe dochody samorządów

W tym artykule przeczytasz o:

• ustaleniach komisji wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego
• reformie finansowania samorządów
• dodatkowych pieniądzach dla miast, gmin i dzielnic

W środę odbyło się posiedzenie Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, poświęcone projektowi ustawy o dochodach samorządów. Strona samorządowa pozytywnie zaopiniowała projekt, chociaż zgłosiła do niego swoje zastrzeżenia.

Mamy porozumienie w sprawie nowego, bardziej sprawiedliwego i niezależnego od bieżącej polityki systemu finansowania samorządów. Tylko w przyszłym roku wszystkie samorządy w Polsce zyskają na proponowanych zmianach nawet 25 mld zł – powiedział po posiedzeniu prezydent m.st. Warszawy Rafał Trzaskowski. - To bardzo ważny moment, o który cała Polska samorządowa zabiegała od lat. Cieszę się, że nasza wspólna robota ma dziś swój szczęśliwy finał. Dziękuję za wielkie zaangażowanie przyjaciół samorządowców, szczególnie Krzysztofowi Żukowi i Markowi Wójcikowi ze Związku Miast Polskich, a także za ogromną pracę ministra Andrzeja Domańskiego – dodał prezydent Trzaskowski.

Minister finansów Andrzej Domański zapowiedział, że w 2026 r. rząd dokona przeglądu funkcjonowania reformy finansowania samorządów, bazując na danych z roku 2025. „Bez silnych finansów idea samorządności jest zagrożona” – mówił minister Andrzej Domański. Ministerstwo Finansów szacuje, że po wprowadzeniu ustawy dochody samorządów wzrosną w 2025 r. o 24,8 mld zł w stosunku do obowiązującego systemu, natomiast w perspektywie najbliższej dekady - o ponad 345 mld zł.

Zapowiedział także utworzenie w budżecie rezerwy na kwotę 700 mln zł w związku z postulatami dotyczącymi opieki społecznej. Resort finansów zadeklarował m.in. przedłużenie do końca 2029 r. złagodzonych zasad zadłużania samorządów oraz przekazanie w tym roku dodatkowych 10 mld zł dla miast i gmin. W projekcie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego zaproponowano odejście od obecnej zasady, według której dochód samorządów z tytułu PIT i CIT naliczany jest od podatku należnego danej jednostce samorządowej. Od przyszłego roku dochody samorządów z PIT i CIT liczone będą jako procent od dochodów podatników danego podatku z terenu danej jednostki.

Każda z kategorii samorządu terytorialnego – czyli gminy, miasta, województwa oraz miasta na prawach powiatu - będzie miała określony procentowy udział w dochodach podatników PIT i CIT. Poza tym samorządy będą partycypować w podatku pobieranym w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

Projektowana ustawa ma wprowadzić - zamiast obecnych części subwencji ogólnej - pojęcie potrzeb finansowych samorządów, które to potrzeby będą podlegać finansowaniu zwiększonymi dochodami z tytułu PIT i CIT i w mniejszym stopniu subwencją ogólną. W projekcie proponuje się uwzględnianie następujących potrzeb finansowych – wyrównawczych (chodzi o wyrównywanie różnic w dochodach oraz uwzględnienie potrzeb wydatkowych samorządów, oświatowych (obejmujących także edukację przedszkolną), potrzeby rozwojowe (dotyczą inwestycji) oraz potrzeby ekologiczne i uzupełniające.

Budżet stolicy w przyszłym roku z pewnością znacznie wzrośnie. Podobnie i budżet Żoliborza będzie wyższy niż ten, na który można by liczyć według aktualnie obowiązujących zasad finansowania samorządów.