Jacek Kuroń wśród Sprawiedliwych

W tym artykule przeczytasz o:

• uhonorowaniu Jacka Kuronia tytułem Sprawiedliwego
• tegorocznych Sprawiedliwych
• Ogrodzie Sprawiedliwych

Biografie osób, które upamiętniają kamienie i drzewa w Ogrodzie Sprawiedliwych, mogłyby być materiałem do podręcznika dla młodych ludzi, mówiącego o odwadze, przyzwoitości, solidarności, trosce i poświęceniu. Podręcznika, który dałby nam wszystkim mocne podwaliny, pod to, żebyśmy zawsze stali na straży wartości – mówiła Aldona Machnowska-Góra, wiceprezydentka m.st. Warszawy. – To miejsce uczy nas także tego, żeby być uważnym i żeby nie tylko upamiętniać, ale także prowadzić dialog i rozmowę – dodała.

Tytuł Sprawiedliwego lub Sprawiedliwej przyznawany jest pośmiertnie osobom, które ratowały życie innych lub występowały w obronie ludzkiej wolności i godności w czasie nazizmu i komunizmu, ludobójstw, masowych mordów, zbrodni przeciwko ludzkości popełnionych w XX i XXI wieku.

Nazwiska uhonorowanych ogłaszane są co roku 6 marca, w Europejskim Dniu Pamięci o Sprawiedliwych. Wyboru dokonuje Komitet Ogrodu Sprawiedliwych spośród zgłaszanych kandydatur. W jego skład wchodzą wybitne osobistości ze świata edukacji, kultury oraz przedstawiciele i przedstawicielki organizacji pozarządowych.

Tegoroczni Sprawiedliwi

Jacek Kuroń (1934–2004) – polityk, działacz opozycji antykomunistycznej, współtwórca Komitetu Obrony Robotników, więzień polityczny, minister w rządach III RP, kawaler Orderu Orła Białego. Z adresu zamieszkania i z ducha - żoliborzanin. Mieszkał na Żoliborzu od 1947 roku, kiedy miał 13 lat do końca życia. Od końca lat 60., po upadek komunizmu mieszkanie Jacka Kuronia przy Mickiewicza 27 było jednym z najważniejszych adresów na opozycyjnej mapie Warszawy. 

Vivian Silver (1949–2023) – kanadyjsko-izraelska aktywistka na rzecz praw kobiet i pokoju na Bliskim Wschodzie, zamordowana w ataku terrorystycznym Hamasu 7 października 2023 roku. W wieku 25 lat Silver wyemigrowała do Izraela i włączyła się̨ w ruch na rzecz praw kobiet. Od 1990 r. mieszkając w kibucu Be'eri, przy granicy ze Strefą Gazy, działała na rzecz praw Gazańczyków oraz arabskich Beduinów z pustyni Negew.

Amer Abu Sabila (1998–2023) – izraelski Arab z Abu Talul na pustyni Negew, robotnik budowlany, który zginął, usiłując pomóc żydowskiej rodzinie uciekającej przed atakami Hamasu 7 października 2023 roku.

Andrzej Szeptycki (1865–1944) – duchowny greckokatolicki, biskup stanisławowski, metropolita lwowski i halicki i Klemens Szeptycki (1869–1951) – również duchowny greckokatolicki, studyta, ihumen, a następnie archimandryta klasztoru w Uniowie. Pochodzący ze spolonizowanej rodziny w Galicji Wschodniej bracia Szeptyccy na początku XX wieku poświęcili się działaniom na rzecz społeczności ukraińskiej i przeciwdziałaniu konfliktu polsko-ukraińskiego. Andrzej, jako metropolita lwowski, wspierał ukraiński rozwój i aspiracje niepodległościowe, potępiając jednocześnie zbrodnie nacjonalistów. Klemens był jego najbliższym współpracownikiem. Podczas II wojny światowej Andrzej bardzo krytycznie odnosił się do ideologii komunistycznej i narodowo-socjalistycznej, informując Watykan o zbrodniach sowieckich i niemieckich.

O Ogrodzie Sprawiedliwych

Ogród Sprawiedliwych w Warszawie (skwer Generała Jana Jura-Gorzechowskiego) ma symboliczne znaczenie nie tylko dla Warszawy, ale również dla historii Europy i świata. Znajduje się na terenie byłego getta warszawskiego, którego 400 tys. mieszkańców zostało brutalnie zgładzonych w czasie II wojny światowej.