W przeszłości Mostki, a dziś Powązki – Felieton

Nowy Żoliborz znajduje się tuż przy cmentarzu Powązkowskim. To spory kawałek historii zarówno Warszawy, jak i samego Żoliborza. Uwielbiam w słoneczne popołudnia spacerować alejkami wśród drzew, chłonąć ciszę i swojski klimat przeszłości. Wraz z początkiem listopada warto zadbać o najbardziej zapomniane groby. Spoczęły tu ważne i znane osoby, ale również wielu cichych bohaterów.

W tym artykule przeczytasz m.in. o:

• gdzie znajdowała się osada Mostki?
• jak wygladały tereny Powązek do XVIII wieku?
• jak funkcję miał cmentarz w czasach II wojny światowej?

Przeczytaj również: Wieś z epizodem na kartach wielkiej literatury. Felieton o Polanie Lipków

Powązki w XIV wieku były wsią - osadą, pierwotnie o nazwie Mostki. Była to niezależna od Warszawy wieś należąca do parafii w Starych Babicach. Przez wieś przepływała rzeczka Rudawka silnie związana z tożsamością Żoliborza. Wieś zmieniała właścicieli. W tym czasie bywała niszczona, a następnie odbudowywana. Przez pewien czas Mostki były w posiadaniu Czartoryskich, którzy założyli tu imponujący ogród. Wytyczono również część ziemi pod nekropolę. Plan cmentarza przygotował Dominik Merlini, który również uwzględnił w projekcie kościół. Park Czartoryskich został zdewastowany w czasach kościuszkowskich. Pod koniec XVIII wieku działała tu nawet fabryka tabaki. W pobliżu stacjonowało wojsko ze swoim niewielkim poligonem. Jego obecność oraz inne czynniki rozwoju stolicy sprawiły, iż Powązki stały się dobrze prosperującym miasteczkiem. W okolicy cmentarza działał młyn, a po ulicach kursował tramwaj konny. Z czasem, ulicą Powązkowską wytyczono tradycyjne tory tramwajowe. To dlatego co jakiś czas odradza się pomysł czy obietnica budowy linii tramwajowej, co udrożniłoby zakorkowaną ulicę w godzinach szczytu.