Teodor Toeplitz był wybitnym polskim działaczem społecznym i radnym miasta stołecznego Warszawy. Jego niezwykłe zaangażowanie w sprawy społeczne i spółdzielczość przyczyniło się do rozwoju Warszawskiej Spółdzielni Mieszkaniowej oraz innych ważnych inicjatyw w Polsce.
Z tego artykułu dowiesz się:
Ten artykuł czytasz w ramach bezpłatnego dostępu do wybranych treści. Jeśli chcesz zyskać dostęp do wszystkich artykułów, wykup prenumeratę.
- skąd pochodził Teodor Toeplitz,
- jakie są jego największe zasługi,
- jaką nazwę nosiła wcześniej ulica Toeplitza.
Teodor urodził się w rodzinie żydowskiej z korzeniami w Czechach, której losy zaprowadziły do Polski. Jego ojciec Bonawentura i dziadek Teodor byli postaciami zasłużonymi dla polskiego życia społecznego. Teodor Toeplitz od najmłodszych lat miał więc okazję obserwować wartości społeczne i angażować się w sprawy swojego kraju.
Jego życie było pełne podróży i nauki. Studiował na politechnikach w Berlinie i Antwerpii, gdzie zetknął się z ruchem socjalistycznym i zaangażował się w działalność polityczną. Po ukończeniu studiów podróżował po Europie, zdobywając cenne doświadczenia. W wieku zaledwie 25 lat poślubił Helenę Odrzywolską, polską szlachciankę, z którą miał czwórkę dzieci.
W trakcie I wojny światowej zaangażował się w polityczne i społeczne inicjatywy. Wspierany przez Polską Partię Socjalistyczną, został członkiem Rady Miasta Warszawy i aktywnie uczestniczył w sprawach społecznych. Był również członkiem Centralnego Komitetu Narodowego w Warszawie.
Teodor Toeplitz – nadzieja lokatorów
Jego najważniejszym osiągnięciem było założenie Warszawskiej Spółdzielni Mieszkaniowej w 1925 roku, której był wieloletnim prezesem. Jego zaangażowanie w rozwój spółdzielczości mieszkaniowej zaowocowało powstaniem Gdyńskiej Spółdzielni Mieszkaniowej oraz Społecznego Przedsiębiorstwa Budowlanego. Przyczynił się również do powstania Związku Miast Polskich i Towarzystwa Urbanistów Polskich.
Jego praca jako radnego miasta, działacza spółdzielczego oraz wykładowcy była nieoceniona dla rozwoju Warszawy i polskiego społeczeństwa.
Teodor Toeplitz pozostawił trwały ślad jako oddany działacz, który w swoim życiu poświęcił się dla dobra wspólnoty, wspierając inicjatywy społeczne i budując spółdzielcze fundamenty, które przyczyniły się do poprawy warunków mieszkaniowych w Polsce. Jego dziedzictwo przypomina nam o sile zaangażowania społecznego i chęci zmiany na lepsze.
Teodor Toeplitz patronem ulicy
Imię Teodora Toeplitza nosi ulica na warszawskim Żoliborzu, co jest dowodem na trwałą pamięć o jego wkładzie w rozwój miasta i społeczności. Działacz zmarł w 1937, a dwa lata później, na początku roku 1939, ulicę o nazwie Ustronie przemianowano na Toeplitza. Dlaczego Ustronie? Była to – i jest nadal – bardzo krótka, zaledwie stumetrowa uliczka, tworząca łuk pomiędzy ulicami Krasińskiego i Słowackiego. Nie posiada żadnych przecznic. Co ciekawe, skoro nazwa “Ustronie” była niezagospodarowana, w latach dwutysięcznych postanowiono nadać tę nazwę ulicy znajdującej się na Ursynowie, nieopodal Kabackiego Zakątka i Batystowej.
W czasach przedwojennych ulicą Toeplitza zawracały tramwaje kończące trasę na placu Wilsona. Było to tak zwane “kryterium uliczne”, które obecnie możemy zaobserwować jedynie na Pradze, na pętli Czynszowa. Ostatnią linią widzianą na Toeplitza była linia 3, która po wojnie “przeniosła się” na prawą stronę Wisły. A miało to miejsce w 1944. Linię 3 zlikwidowano w związku z wybuchem Powstania Warszawskiego. Ostatnia trasa tej linii wiodła od pętli Potocka, przez plac Wilsona, Mickiewicza, Bonifraterską, Miodową, Krakowskie Przedmieście, Marszałkowską aż na plac Unii Lubelskiej.
Przeczytaj również: Dlaczego Plac Wilsona? Historia i przyszłość nazwy placu
PLAC WILSONA TO NAJWAŻNIEJSZY PUNKT ŻOLIBORZA. GŁÓWNY PLAC DZIELNICY MA JUŻ PAWIE STULETNIĄ HISTORIĘ. W TYM CZASIE JEGO NAZWA ZMIENIAŁA SIĘ KILKA RAZY. DLACZEGO JEDNAK AKURAT NOSI IMIĘ T.W. WILSONA?
Joanna Miśkiewicz
Z wykształcenia socjolog, hobbystycznie prowadzi portal "Obywatel Wszechświata" i amatorsko wykonuje różnego rodzaju DIY. Interesuje się urbanistyką, motoryzacją, historią, komunikacją publiczną, sprawami społecznymi. Ma hopla na punkcie piesków rasy corgi i regularnie ogląda Blok Ekipę. Lubi urbex, festiwale i podróże autostopem.
