Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu
niedziela, 19 maja 2024 09:43

Patroni żoliborskich ulic: Witold Lutosławski

Witold Lutosławski urodził się 25 stycznia 1913 roku w Warszawie jako syn Józefa Lutosławskiego i Marii z Olszewskich. Pochodził z rodziny ziemiańskiej herbu Jelita, która posiadała swoją siedzibę w Drozdowie k. Łomży. Miał dwóch starszych braci, Henryka i Jerzego, oraz siostrę Anielę, która zmarła w młodym wieku. Witold dorastał w atmosferze kultury i nauki, otoczony przez filozofów, chemików, oraz innych intelektualistów.
Patroni żoliborskich ulic: Witold Lutosławski

Autor: Karol Langner

Lutosławski wykazywał zainteresowanie muzyką od dzieciństwa, co miało swoje korzenie w rodzinnej tradycji muzycznej. Już w wieku dziewięciu lat skomponował swoje pierwsze Preludium na fortepian. Później uczył się gry na skrzypcach i fortepianie, a także uczęszczał do Gimnazjum im. Stefana Batorego w Warszawie. W 1928 roku rozpoczął naukę kompozycji u Witolda Maliszewskiego.

Podczas II wojny światowej służył jako radiotelegrafista walczący przeciwko Niemcom, a po ucieczce z niewoli wrócił do Warszawy. W okupowanej Warszawie zarabiał na życie grając w kawiarniach, przede wszystkim z Andrzejem Panufnikiem. Obydwaj przygotowali około 200 transkrypcji utworów znanych kompozytorów, m.in. opracowanie 24 kaprysów Niccolò Paganiniego zatytułowane "Wariacje na temat Paganiniego." Większość kompozycji napisanych przez Lutosławskiego przed i w trakcie wojny zaginęła.

Po zakończeniu wojny Lutosławski rozpoczął pracę w Polskim Radiu i zaangażował się w odbudowę życia muzycznego w Polsce. Aktywnie działał w Związku Kompozytorów Polskich, a także pracował w innych instytucjach muzycznych. W latach 50. zarabiał na życie komponując muzykę teatralną i radiową, a także piosenki. Znany był pod pseudonimem "Derwid" za swoje piosenki taneczne. Napisał również wiele piosenek dla dzieci, które cieszyły się dużą popularnością.

Witold Lutosławski był związany z festiwalem "Warszawska Jesień" od samego początku i przez wiele lat był przewodniczącym komisji repertuarowej festiwalu. Kierował także Towarzystwem Muzyki Współczesnej. W trakcie stanu wojennego unikał aktywnego udziału w życiu publicznym, ale w 1989 roku wyraźnie poparł ruch "Solidarność" i reprezentował środowisko muzyczne w Komitecie Obywatelskim przy Lechu Wałęsie.

W 1946 roku Lutosławski poślubił Marię Danutę Bogusławską (wcześniej Dygat), siostrę Stanisława Dygata. Nie mieli dzieci, ale wychowywali pasierba - Marcina Bogusławskiego, syna Marii i Jana Bogusławskiego.

Jego dorobek kompozytorski można podzielić na kilka okresów. W latach 1939-1954 komponował głównie muzykę użytkową, taką jak utwory fortepianowe i piosenki. W drugiej połowie lat 50. jego styl zaczął ewoluować, a pod wpływem systemu harmonicznego opartego na akordach 12-tonowych napisał wiele znaczących kompozycji. W okresie późnych lat 50. i wczesnych lat 60. napisał wiele utworów, które stały się charakterystyczne dla jego stylu, w tym "Muzykę żałobną" i "Trzy poematy Henriego Michaux".

W latach 60. i 70. Lutosławski skomponował wiele utworów orkiestrowych, w tym swoją słynną III Symfonię. Pod koniec lat 70. zaczął eksperymentować z techniką "łańcuchową", co doprowadziło do utworów takich jak "Łańcuch I", "Łańcuch II" i "Łańcuch III". Skomponował również Koncert fortepianowy.

Jego ostatnimi utworami były cykl 9 pieśni "Chantefleurs et Chantefables" oraz IV Symfonia.

Witold Lutosławski był także cenionym dyrygentem, który prowadził wykonania swoich własnych kompozycji. Dyrygował wieloma renomowanymi orkiestrami na całym świecie, w tym Berliner Philharmoniker i New York Philharmonic.

Otrzymał wiele prestiżowych nagród i odznaczeń, w tym Order Orła Białego, Grammy oraz nagrodę Polar Music Prize. Był także doktorem honoris causa wielu uczelni. Jego muzyka jest uważana za jedno z najważniejszych osiągnięć w muzyce współczesnej i ma wpływ na kolejne pokolenia kompozytorów.

Przeczytaj również: Tęczowy Piątek

W dniu 27 października w szkołach w całej Polsce obchodzony jest Tęczowy Piątek, który w tym roku przyjął hasło "Safe Space". Inicjatywa ta została zapoczątkowana przez Fundację GrowSPACE i zachęca młodzież do aktywnego uczestnictwa w wydarzeniach organizowanych w swoich szkołach oraz udziału w konkursie na najlepsze zdjęcie z tego dnia. Głównym celem Tęczowego Piątku jest stworzenie bezpiecznej przestrzeni, tzw. "Safe Space", dla osób LGBTQ+ w środowisku szkolnym. Tegoroczna edycja akcji odbywa się w około 100 miejscach w Polsce.


Podziel się
Oceń

Napisz komentarz
Komentarze
PRZECZYTAJ
bezchmurnie

Temperatura: 19°CMiasto: Warszawa

Ciśnienie: 1011 hPa
Wiatr: 19 km/h