Maria Kazimiera de La Grange d’Arquien, powszechnie znana jako Marysieńka (ur. 28 czerwca 1641 lub wcześniej w Nevers, zm. 30 stycznia 1716 w Blois) – królowa Polski, żona króla Jana III Sobieskiego, starosta brodnicki w latach 1678–1698, starosta gniewski w latach 1696–1699.
Dzieciństwo
Urodziła się 28 czerwca 1641 lub wcześniej w Nevers, w starym, ale zubożałym rodzie d’Arquien. Była córką – wśród licznego rodzeństwa – francuskiego markiza Henriego Alberta de La Grange d’Arquien, który był skromnym kapitanem w gwardii brata króla Ludwika XIII, księcia Gaston d'Orléans zwanego Monsieur i Franciszki de la Châtre – ochmistrzyni dworu Ludwiki Marii Gonzagi. Tą drogą także i córka została damą dworu Ludwiki Marii, która wkrótce została królową polską, poślubiwszy per procura króla Władysława IV Wazę. Z nią też Maria Kazimiera przybyła do Polski pod koniec 1645, mając 4 lata. Niektórzy z ówczesnych Polaków spekulowali, iż była jej nieślubną córką, jednak brak jakichkolwiek potwierdzających to dowodów – historycy uznają, iż prawdopodobnie były to wyłącznie informacje rozpowszechniane przez przeciwników królowej i opierały się tylko na fakcie obecności małej dziewczynki w jej orszaku. Przyswoiwszy sobie język i kulturę polską, Maria Kazimiera zyskała wśród Polaków przydomek Marysieńka, z którym odtąd kojarzona jest w polskiej historii.
W 1648, wobec trudnej sytuacji w kraju i śmierci króla Władysława IV, owdowiała królowa odesłała siedmioletnią córkę z powrotem do Francji, gdzie w rodzinnym Nevers przez około cztery lata odbywała edukację w szkole klasztornej. Najpóźniej w 1653 powróciła na dwór Ludwiki Marii, która zdołała poślubić nowego króla polskiego, Jana Kazimierza. Tam też, w marcu 1655, podczas jednej z zabaw dworskich towarzyszących obradom sejmu warszawskiego, poznał ją jej przyszły mąż, późniejszy król Polski, Jan Sobieski. Starosta krasnostawski zrobił wrażenie na dorastającej pannie, sam zaś zakochał się od pierwszego wejrzenia w ulubienicy królowej. Znajomość pogłębiło przybycie Jana na dwór królewski w 1656 roku. Do oświadczyn i ślubu jednak nie doszło, pomimo więzi miłosnej, jaka już wówczas wytworzyła się między przyszłymi małżonkami.
Krótkie małżeństwo z Janem Sobiepanem Zamoyjskim i ślub z Janem Sobieskim
3 marca 1658 poślubiła wojewodę sandomierskiego Jana Sobiepana Zamoyskiego, z którym miała czworo dzieci (żadne z nich nie dożyło dorosłości). W oczach Ludwiki Marii – faktycznie decydującej o zamążpójściu Marysieńki – Zamoyski był lepszym kandydatem ze względu na dużo większy majątek niż (też zamożny) Sobieski, jak również z uwagi na postawę polityczną: w przeciwieństwie do przyszłego króla, Zamoyski pozostał wierny Janowi Kazimierzowi w pierwszym okresie potopu szwedzkiego. Zamoyski zmarł jednak w kilka lat po ślubie. Po jego śmierci poślubiła (potajemnie) 14 maja i (oficjalnie) 5 lipca 1665 Jana Sobieskiego. Zarówno w opinii współczesnych, jak i historyków było to tzw. „małżeństwo z miłości”, co stanowiło wówczas rzadkość. W związku z drugim mężem urodziła trzynaścioro dzieci, z których tylko czworo osiągnęło dorosłość: Jakub (1667–1737), Teresa Kunegunda (1676–1730), Aleksander (1677–1714) i Konstanty (1680–1726).
Koronacja
Na królową Polski została koronowana 2 lutego 1676, na Wawelu. Będąc królową wspierała politykę mającą doprowadzić do sojuszu polsko-francuskiego. Zarazem chciała uzyskać od ówczesnego króla Francji Ludwika XIV przywileje dla swojej rodziny. W 1688 roku rozpoczęła się budowa kościoła św. Kazimierza w Warszawie finansowana przez Marię Kazimierę.
Śmierć Jana III i wyjazd do Rzymu
Po śmierci Jana III Sobieskiego w 1696, Marysieńka wyjechała z Polski w 1699, udając się do Rzymu, gdzie przebywała z licznym dworem. Zamieszkała tam początkowo w Palazzo Chigi-Odescalchi. Często gościła u kolejnych papieży, najpierw u Innocentego XII (który wcześniej jako nuncjusz udzielił jej ślubu z Sobieskim), następnie u Klemensa XI.
Od 1702 roku siedzibą owdowiałej królowej był usytuowany w centrum miasta, niedaleko kościoła Trinità dei Monti, niewielki Palazzetto Zuccari, zbudowany na początku XVII wieku przez Federico Zuccaro. Maria Kazimiera ufundowała tu budowę drewnianego łuku nad via Sistina i nowej pałacowej fasady z balkonem od strony placu przed kościołem.
Opuszczenie Rzymu
W czerwcu 1714 r. królowa opuściła Rzym (gdzie pozostawiła duże długi), aby udać się do Francji. W Civitavecchia zaokrętowała się na papieską galerę, którą udostępnił jej łaskawie Klemens XI. Jednak Ludwik XIV wydał jej zakaz pojawienia się w Paryżu i Wersalu, choć bezskutecznie składała prośby, pisząc do niego: Chcę być uważana jako prosta wasalka, a nie jak królowa, opuszczając bowiem Rzym, królestwo swe złożyłam u stóp papieskich.
Śmierć królowej
Ostatnie półtora roku życia spędziła w Blois, gdzie w styczniu 1716 zmarła po płukaniu żołądka zarządzonym przez lekarza. Trumnę 2 kwietnia przeniesiono do kaplicy św. Eustachego w kościele św. Zbawiciela w Blois. Natomiast serce złożono w urnie w miejscowym kościele jezuitów (przepadło potem w czasie rewolucji francuskiej). Następnie w 1717 trumna z ciałem Marysieńki spoczęła w warszawskim kościele kapucynów, obok Jana III i stamtąd w 1733 wraz z prochami króla przewieziona została do katedry wawelskiej w Krakowie. Pochowana w krypcie św. Leonarda na Wawelu[11]. Po otwarciu w 1938 roku trumny stwierdzono, że wewnątrz znajdują się szczątki kośćca królowej pomieszane z resztkami zmurszałego drewna (prawdopodobnie z poprzedniej trumny) i resztki zetlałych szat. Na czaszce znajdowała się korona srebrna pozłacana[12]. Sarkofag na trumnę królowej został ufundowany w 1840 roku przez cesarza Austrii i króla Galicji Ferdynanda I, jak głosi inskrypcja na grobowcu. Jej imię nosiły statki gdańskie Marie, Die Königin von Polen (trzy statki), Maria Casimira Königin von Polen.
Żródło:- pl.wikipedia.org
Napisz komentarz
Komentarze