W jakiej części Żoliborza mieszkają statystycznie zamożniejsi i który rejon dzielnicy starzeje się?
Architekt Miasta Marlena Happach oraz Dyrektor Miejskiej Pracowni Planowania Przestrzennego i Strategii Rozwoju Warszawy Monika Konrad w ramach prac nad nowym studium uwarunkowań i kierunków rozwoju przestrzennego przedstawili m.in. zestawienie zarobków poszczególnych rejonów warszawy, czy przyrost zaludnienia. Studium to konstytucja przestrzenna miasta. Zebrane i opracowane dane mają odpowiadać na pytanie w jaki sposób w przyszłości ma być kształtowana przestrzeń Warszawy.
Ten artykuł czytasz w ramach bezpłatnego dostępu do wybranych treści. Jeśli chcesz zyskać dostęp do wszystkich artykułów, wykup prenumeratę.
Na Żoliborzu statystycznie większe zarobki mają mieszkańcy Starej części dzielnicy
Statystycznie mieszkańcy Warszawy mają najlepszą sytuację ekonomiczną w Polsce. Stołeczni urzędnicy powołując się na badanie GfK Polonia informują w raporcie z projektowania Warszawy, że w 2018 roku mieszkańcy stolicy osiągnęli łącznie dochód sto miliardów złotych. Jest to kwota netto co w przeliczeniu na jednego mieszkańca daje 56,7 tys. zł.
W samej Warszawie są jednak spore dysproporcje. Wykonana dla miasta analiza uwidoczniła wciąż wyraźne zróżnicowanie wysokości dochodów mieszkańców pomiędzy lewo a prawobrzeżną częścią miasta, a także pomiędzy obszarami centralnymi i obrzeżami stolicy.
Na Żoliborzu statystycznie najwięcej zarabiają mieszkańcy starej części dzielnicy osiągając poziom powyżej średniej miejskiej, czyli 62 tys. zł rocznie. Mieszkańcy pozostałych części dzielnicy: Sadów Żoliborskich oraz Marymontu-Potok statystycznie zarabiają od 57-62 tys. rocznie.
Jeśli chodzi o stolicę, rozkład dochodów, w którym są spore dysproporcje między lewobrzeżną, a prawobrzeżną stroną Wisły oraz skrajnymi częściami miasta wynikają przede wszystkim z konkretnego czynnika. Osoby, które nie muszą kierować się ceną swojego lokum, częściej decydują na zamieszkanie bliżej miejsca swojego pracy, czyli tam gdzie jest najwięcej powierzchni biurowych – na Służewcu i w ścisłym Centrum. Mieszkańcy, którzy zarabiają mniej decydują się na mieszkania na obrzeżach miasta, a konkretnie na północy.
Jeśli chodzi o sam Żoliborz podział ten wynika również z kluczowego czynnika wedle, którego na Starym Żoliborzu większość powierzchni zajmuje zabudowa jednorodzinna, której na Sadach Żoliborskich nie ma, a na Marymoncie ma równy udział, co powierzchnia wielorodzinna.
Która część stolicy szybciej się starzeje?
Warszawa jest dość młodym miastem, w którym większość mieszkańców jest w wieku produkcyjnym. Najmniej liczną grupę stanowią dzieci i młodzież. Ich liczba jest o około 2 proc niższa niż średnia dla Polski.
Na Starym Żoliborzu, gdzie mieszkańcy mają statystycznie wyższe zarobki jest mniejszy odsetek mieszkańców do 17 roku życia, zaś na Sadach i Marymoncie jest on na poziomie stołecznej średniej – czyli 16,44 proc. Jeśli chodzi o wiek produkcyjny mobliny, czyli mieszkańców w wieku od 18 do 44 roku życia odsetek mieszkańców rozkłada się równomiernie w całej dzielnicy. Jest to 41,9 proc. mieszkańców. Zdecydowanie więcej seniorów mieszka na Starym Żoliborzu i Marymoncie (powyżej średniej warszawskiej 22,4 proc.) niż na Sadach Żoliborskich (średnia warszawska), w skład których wchodzą osiedla na Powązkach czy Żoliborzu Południowym, do których wprowadziło się mnóstwo młodych rodzin. Jak pokazują statystyki, jest to jednak mały fragment dzielnicy.
Już teraz widać, że najszybciej starzeje się centralny obszar stolicy w pasie od Bielan do Mokotowa. Młode rodziny częściej wybierają do życia dzielnice obrzeżne. To w nich przybywa dzieci.
Gdzie największy przyrost ludności, a gdzie spadek?
Warszawa jest miastem, gdzie ludności stale przybywa. W skali kraju to wyjątek. Stolica Polski przyciąga i zachęca zarobkami ludzi z całego kraju. Dla stołecznego biura architektury, w kontekście planowania rozwoju przestrzennego miasta, kluczowe jest opieranie się na prognozie demograficznej. Wyzwaniem jest planowanie rozwoju przestrzennego Warszawy dostosowane do dynamiki wzrostu ludności przy zwiększającej się liczbie seniorów.
Na Starym Żoliborzu, według danych Głównego Urzędu Statystycznego, przyrost ludności w latach 2005-2019 jest ujemny natomiast największy odnotowano na Sadach Żoliborskich, gdzie występuje również największa gęstość zaludnienia w całej dzielnicy znajdując się w przedziale 7,6 – 24,3 tys. mieszkańców na km kw. „Najluźniej” jest na Marymoncie gdzie szacuje się, że na jednym km kw. mieszka od 1,9 do 3,8 tys. osób. Na Starym Żoliborzu z kolei jest to od 3,8 do 7,6 tys. osób na km kw.
Mieszkańców będzie przybywać
Szacunki na temat liczby mieszkańców Warszawy różnią się między sobą. Według danych Głównego Urzędu Statystyczne z 2020 roku liczba zameldowanych mieszkańców w Warszawie wyniosła 1 790 658. Według urzędników dane te są niedoszacowane dlatego zdecydowano się wykonać badania wykorzystujące dane z telefonii komórkowej.
Aktywność telefonów, które logowały się w granicach administracyjnych Warszawy przeliczono, za pomocą algorytmów, na liczbę osób, które na stałe zamieszkują w mieście. W badaniu określono też liczbę osób, które w tygodniu roboczym regularnie korzystają z infrastruktury Warszawy, choć mieszkają poza granicami miasta.
Centrum Badań i Edukacji Statystycznej GUS przeprowadziło dodatkowe, pilotażowe badanie według nowej metodologii. Szacunkowa liczba mieszkańców wyniosła w nim 1 970 000 osób. Była ona zbliżona do wyniku otrzymanego w badaniu telemetrycznym stołecznego urzędu. Taką wartość ostatecznie przyjęto jako aktualną liczbę mieszkańców w pracach przy sporządzaniu Studium.
Do tej liczby należy też doliczyć 230 tys. osób codzienne dojazdy osób spoza Warszawy do pracy w stolicy. Dla porównania Częstochowa statystycznie ma 224 tys. mieszkańców.
Studium projektowane jest przy założeniu, że do roku 2050 liczba ludności Warszawy wzrośnie do 2 mln 250 tys. To oznacza, że trzeba zaplanować miejsce dla ćwierć miliona ludzi tak, by nie przeciążyć infrastruktury i nie zrujnować budżetu miasta nowymi inwestycjami.
Dawid Krupski
Jest fanem nowinek technologicznych i gadżetów. W wolnych chwilach lata dronem w poszukiwaniu najlepszych ujęć. Lubi się zmęczyć dlatego pływa, jeździ na rowerze i biega. Wieczorami zasiada z joystickiem w ręku i zdobywa reprezentacją polski najważniejsze trofea w piłce nożnej.
