Alimenty natychmiastowe

Planowana przez rząd zmiana przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego ma dotyczyć m.in. zasad ponoszenia kosztów utrzymania dzieci, czyli alimentów. Zmiany, które mają zostać wprowadzone nazwano alimentami natychmiastowymi. Co to jest i na jakich zasadach mają zostać przyznane?

Zgodnie z
przepisami polskiego prawa rodzice zobowiązani są do ponoszenia kosztów
utrzymania swoich dzieci, które nie są jeszcze w stanie samodzielnie się
utrzymać, czyli takich które nie pracują, nie mają majątku przynoszącego dochód
albo ich zarobki nie wystarczają na pokrycie kosztów życia. Wbrew powszechnemu
przekonaniu obecnie obowiązek alimentacyjny nie wygasa automatycznie po osiągnięciu
przez uprawnionego 26 roku życia. Momentem do którego rodzice powinni łożyć na
utrzymanie swoich dzieci jest chwila, w której dziecko posiada środki na swoje
utrzymanie, co może nastąpić zarówno przed 26 rokiem życia jak i po tej chwili.

Ponoszenie
kosztów utrzymania dziecka ma największe znaczenie w sytuacji, w której rodzice
rozstają się i muszą ustalić kto i w jakiej wysokości będzie dokładał się do
utrzymania wspólnej pociechy. Do sądu trafiają zazwyczaj sprawy sporne, w
których dochodzenie i egzekwowanie alimentów jest trudne i czasochłonne, w których
osoby zobowiązane do świadczeń alimentacyjnych znajdują różne argumenty, aby
nie ponosić tych kosztów w ogóle albo ponosić je w jak najmniejszej kwocie. Tym
właśnie osobom chce wyjść naprzeciw rząd, wprowadzając instytucję alimentów
natychmiastowych.

To nowe rozwiązanie zostało pomyślane w ten sposób, aby możliwie jak najbardziej ułatwić dochodzenie roszczeń alimentacyjnych. Przygotowywana nowelizacja wprowadza alimentacyjne postępowanie nakazowe, w którym pozew zostanie złożony na specjalnie w tym celu przygotowanym – łatwym do wypełnienia – formularzu. Jego rozpoznanie nastąpi na posiedzeniu niejawnym, tj. bez konieczności długiego oczekiwania na wyznaczenie rozprawy. Wg nowego prawa sprawa zostanie rozpoznana niezwłocznie a nakaz zapłaty potwierdzający prawo do natychmiastowych alimentów ma zostać wydany w terminie 14 dni od złożenia pozwu.

Na tym etapie sąd nie będzie badał możliwości zarobkowych i majątkowych dłużnika alimentacyjnego ani uzasadnionych potrzeb uprawnionego. Przyzna zryczałtowane – jednakowe dla całej Polski – świadczenie. Jego wysokość uzależniona będzie od tzw. kwoty przeliczeniowej oraz ilości dzieci, których mają one dotyczyć. Kwota przeliczeniowa i wysokość alimentów będą co roku ogłaszane przez Ministra Sprawiedliwości. Kwota należnych alimentów będzie ulegała co roku automatycznemu podwyższeniu – zgodnie z właściwym ogłoszeniem Ministra Sprawiedliwości.

Zgodnie z
proponowanymi zmianami nakaz alimentacyjny, mimo że będzie się można od niego
odwołać (wnosząc zarzuty), będzie natychmiast wykonalny (o ile oczywiście upłynie
termin do zapłaty danego roszczenia), co oznacza że po upływie terminu do zapłaty
alimentów będzie można iść z nim do komornika i egzekwować zasądzone kwoty.

A co z osobami, które szacują wyższe koszty
utrzymania dzieci niż kwoty ogłoszone przez Ministra Sprawiedliwości? Osoby te
nadal będą mogły prowadzić postepowanie na dotychczasowych zasadach, prowadząc
w tym kierunku postępowanie dowodowe.

Zmiany wprowadzają też automatyczne wygaśnięcie
obowiązku alimentacyjnego po ukończeniu przez dziecko 25 lat, przy czym wiek
ten nie będzie miał zastosowania do dzieci posiadających orzeczenie o niepełnosprawności.
Obowiązek alimentacyjny będzie mógł również zostać przedłużony na dalszy okres,
jeżeli będą istniały szczególne okoliczności. O przedłużeniu tego obowiązku będzie
orzekał sąd.

Jaki będzie ostateczny kształt nowej regulacji
dowiemy się dopiero po uchwaleniu ustawy, bowiem na etapie legislacji mogą
zostać wprowadzone zmiany. Z całą pewnością jednak alimenty natychmiastowe będą
doskonałym rozwiązaniem dla wielu rodziców.