Serce matki

… Jedynie serce matki uczuciem zawsze tchnie
Jedynie serce Matki o wszystkim dobrze wie
Dać trochę ciepła umie i każdy ból zrozumie
A gdy przestaje dla nas bić, tak ciężko, ciężko żyć.
(Ludwik Szmaragd, 1932)

Mami, pobawisz się ze mną?
Mamusiu, jesteś najukochańsza!
Mamo, daj mi spokój!
Weź przestań, dlaczego się ciągle
czepiasz, inne matki tak nie przynudzają!
Matuś, bardzo cię kocham.

 

Maj, miesiąc miłości, uwieńczony jest Dniem Matki. O matkach, mamach, mateńkach powstało wiele utworów, ale chyba najbardziej znanym i wzruszającym jest zacytowana wyżej piosenka „Serce matki” w wykonaniu Mieczysława Fogga.

Serce matki… Czy łatwo być matką? Czy każda kobieta – nie od strony biologicznej, ale psychicznej – nadaje się na matkę? Nie ma jednej złotej metody na wychowywanie. Bycia matką najczęściej uczymy się w toku życia własnego dziecka. Jakie są matki? Jak to ludzie – różne. Jedne czekają na swojego potomka z utęsknieniem, inne są ciążą zaskoczone, czasami nawet złe, że ciąża „zniszczy im karierę”. Jedne dzieci hołubią, „usuwają każdy pyłek spod stóp”, inne tresują, niektóre odrzucają…

 

Matka od pierwszej chwili

Pierwszy krzyk, wyczekiwany, mocno przeżywany. Chwilę po urodzeniu nagle odchodzą zmęczenie i ból. Załzawionymi oczyma, pełnymi szczęścia i miłości, nowi rodzice patrzą z zachwytem na swojego potomka. Oto jest – wyczekiwany, wymarzony, ukochany. Pierwsze chwile z dzieckiem – nieporadność, lęk, a przede wszystkim wielka potrzeba trzymania maleństwa w ramionach. Instynkt macierzyński, nadzieje, deklaracje, marzenia… Mama przytula drobną, kruchą istotkę do serca, a ona śpi ufnie w kokonie ramion. Uspokaja ją znany rytm – dźwięk, który słyszała już w łonie matki. Zjednoczenie, a już rozłączenie. Otwiera się nowa historia. Czy uda się w całym toku wychowania utrzymać tę cudowną atmosferę? Czy też koleje losu oderwą dziecko od matki? Czy stworzą kochającą, szanującą się rodzinę?

Matka z wyboru

„Nie ta matka, która urodziła, lecz ta, która wychowała”. To znane powiedzenie niesie ze sobą kolejną prawdę. Dziecko czasami traci mamę – z powodów losowych, gdy przedwczesna śmierć przerywa jej życie albo gdy z różnych powodów decyduje się ona oddać swoje dziecko. Kiedy w życiu malucha zabraknie tego serca, wtedy może pojawić się inne – czułe serce matki, która nie urodziła, ale która przyjęła do swojej rodziny to stęsknione matczynej miłości serce opuszczonego dziecka. Rola zastępczej mamy jest bardzo trudna. Mimo że stara się ona być najlepszą opiekunką, to zawsze gdzieś z tyłu głowy ma pytania: „Kim byli biologiczni rodzice?” i „Co dziecko ma w genach?”. Bywa też, że adoptowane dziecko potrafi w złości wykrzyczeć, że nie jest jego „prawdziwą matką”. Adoptując dziecko, trzeba niestety być i na taką sytuację przygotowanym.

Matka-treser

W niektórych rodzinach rodzice wysoko ustawiają poprzeczkę. Wymagają perfekcjonizmu i zaangażowania dzieci w zdobywanie wiedzy. Najczęściej w takich rodzinach ojciec zajęty jest zarabianiem, a matka staje się nadzorcą i treserem: wozi na dodatkowe zajęcia, pilnuje odrabiania lekcji, wpaja perfekcjonizm zarówno w stylu ubierania się, jak i w wysławianiu się, zachowaniu. Wybiera dziecku kolegów, lektury, filmy… A wszystko to „dla dobra dziecka”. Dziecko zwiedza kolejne kraje, muzea, chodzi do teatru i opery, uczy się kilku języków, wie jak mówić i jak się zachowywać „wśród elit”. Czy będzie przygotowane do samodzielnego życia w społeczeństwie? Serce matki podpowiada: „daję mu lepszą przyszłość”, „ma podstawy, by zostać kimś ważnym”, „kocham moje dziecko, daję mu to, czego sama nie miałam”, czy też „mnie tak wychowano, to i ja tak będę wychowywać – najważniejsza jest wiedza i ogłada towarzyska”…

Matka, która jest matką i ojcem

Gdy w rodzinie zabraknie ojca, lub gdy jest on tylko gościem w domu, wtedy cały ciężar wychowania spoczywa na mamie. Musi ona radzić sobie z codziennością, a także z różnymi niecodziennymi sytuacjami. Trudno zrozumieć, gdy przez problemy z dzieckiem (chorym, trudnym, nietypowym…) silny mężczyzna opuszcza rodzinę, zostawiając wielki ciężar na kruchych barkach kobiety. I ta krucha kobieta staje się silną matką. Walczy o dziecko jak lwica, szuka rozwiązań, dobija się do specjalistów. A równocześnie stara się zapewnić dziecku matczyne ciepło i zapełnić lukę po drugim rodzicu. Trudna to rola, wymagająca wielkiej energii, a tym samym obarczona ryzykiem wypalenia. Nie zawsze udaje się matkom sprostać takiej podwójnej roli. Dzieci potrafią ją obarczać winą za odejście ojca, „dają popalić”, nawet terroryzują. Całe szczęście, nie jest to reguła. Wielu samotnym matkom udaje się wspaniale wychować swoje pociechy.

Ojciec, który jest ojcem i matką

Nie każde dziecko ma szczęście dorastać u boku matki. Dzieje się tak – jak to w życiu – z różnych powodów. Bywają przypadki losowe, gdy mama jest chora i przedwcześnie umiera. Są też przypadki, gdy opuszcza dziecko, zostawiając je (a czasami i kilkoro dzieci) pod opieką ojca. I wtedy ojciec musi sprostać podwójnej roli. O ile fizycznie bywa mu łatwiej (np. dźwigać niepełnosprawne dziecko), o tyle psychicznie może być o wiele trudniej. Wielu samotnych ojców w pełni zasługuje na słowa uznania.

Matka-przyjaciółka

Nie ma jednego uniwersalnego wzoru wychowania. Wiele zależy od członków rodziny, od ich osobowości, od tradycji rodzinnych. Czasami potrzebna jest żelazna konsekwencja, w innych rodzinach panuje luźna atmosfera oparta na dużej otwartości. Jeśli uda się być i dobrą matką i przyjaciółką swoich dzieci, to duże osiągnięcie, bo – niestety – role matki i przyjaciółki są różne z założenia.

Miłość heroiczna

Rodzi się dziecko. I zaczyna się nowy rozdział w życiu rodziny. Wspaniale, gdy dziecko rozwija się prawidłowo w kochającej rodzinie. Nie zawsze tak się dzieje. Choroba, czy też zaburzenie mogą ujawnić się jeszcze w życiu płodowym, albo po kilku, kilkunastu latach życia. Kochający rodzice są gotowi zrobić wszystko dla swojego dziecka. Czasami jest to jednak praca 24 godziny na dobę. Walka o dziecko to nie tylko zdobywanie leków czy funduszy na niezbędne operacje, to także całkowita opieka nad niepełnosprawnym potomkiem, dźwiganie, mycie, karmienie, ubieranie, rehabilitacja, to także (niestety bardzo częste) wykluczenie społeczne, a nawet drwiny, wyzwiska, pogarda. W trudnych przypadkach jeden, a czasami obydwoje rodziców muszą zrezygnować z pracy. W takich domach miłość przeplata się z bezsilnością, zmęczeniem fizycznym i psychicznym, a także (zbyt często) z biedą i wykluczeniem społecznym. Heroiczni rodzice bardzo często są więźniami w swoim domu, przykuci do dziecka. Walczą o każdy oddech, o każdy uśmiech, o każdy gest swojego dziecka – to daje im radość i siły do przeżywania kolejnych trudnych dni.

Najmilejsza jest mi w życiu Mama,
ta moja Mama, ta ukochana;
Która dla mnie tak się poświęciła
i wychowała – więc kocham Ją!

Jak często mówisz mamie, że ją kochasz? Jak często z nią rozmawiasz? Czy jesteś dla niej dobrym dzieckiem? Grzejmy się w cieple serca matki, dajmy naszym matkom ciepło naszych serc.

Z okazji Dnia Matki – wszystkim Wspaniałym Kochanym Mamom składam najserdeczniejsze życzenia: wiele sił, by wychować wspaniałe dzieci, wiele dobra od dzieci i wielu szczęśliwych lat w szczęśliwych rodzinach.