Sierpień. Środek lata i wakacji, szczyt sezonu wyjazdowego. Przypomnijmy zatem sylwetkę najbardziej znanego żoliborskiego podróżnika i autora wielu książek o tematyce podróżniczej i varsavianistycznej.

—

Olgierd Budrewicz urodził się 10 lutego 1923 roku w Warszawie.

Przez prawie całe życie mieszkał na Żoliborzu. W marcu 2016 r. na domu przy ul. Rybińskiego 3, w którym mieszkał przez 62 lata, umieszczono tablicę upamiętniającą znanego żoliborzanina.

Wiedzę zdobywał w 5 Państwowym Gimnazjum (obecnie V LO) im. Księcia Józefa Poniatowskiego w Warszawie. Maturę zdał w 1942 roku na tajnych kompletach. Podczas II wojny światowej był żołnierzem Armii Krajowej. Używał pseudonimu Konrad. W chwili wybuchu Powstania Warszawskiego miał 21 lat. Walczył na swoim ukochanym Żoliborzu, jako żołnierz zgrupowania Żmija obwodu Żywiciel.

Na tajnych kompletach rozpoczął studia prawnicze, które ukończył po wojnie już jako absolwent Wydziału Prawa Uniwersytetu Warszawskiego. W konspiracyjnej Wyższej Szkole Dziennikarskiej zaczął też swoją przygodę z dziennikarstwem.

Jako aplikant sądowy przepracował zaledwie jeden dzień. Został reporterem warszawskich gazet, współpracował m.in. z „Przekrojem”, „Tygodnikiem Warszawskim” i „Słowem Powszechnym”, a później także z „Przeglądem Kulturalnym”, „Wprost”, „Poznaj Świat” i „Podróżami”. I oczywiście ze „Stolicą”, pisząc mnóstwo artykułów, felietonów, szkiców i esejów o historii i współczesności Warszawy. Warszawa była dla Budrewicza nie tylko miastem, w którym się urodził i mieszkał, lecz także miejscem wybranym i ukochanym, jednym z głównych jego zainteresowań i tematów jego pisarstwa.

W 1956 roku Budrewiczowi udało się wyjechać z Polski. Na statku handlowym, jako praktykant sypiący węgiel pod kotły, dotarł do Kairu i Bejrutu. To właśnie z Bejrutu wysłał pierwszy artykuł do „Przekroju” i został korespondentem tego pisma.

Budrewicz dotarł do ponad 160 państw, do niektórych jako pierwszy polski dziennikarz, często też w miejsca niebezpieczne, z których mógł nie wrócić. Wydał ponad 20 książek, w których opisał swoje podróże i ludzi, z którymi się zetknął. Był autorem licznych reportaży zagranicznych dla programów telewizyjnych, scenariuszy i komentarzy do dokumentów filmowych i albumów fotograficznych o tematyce podróżniczej i varsavianistycznej. Tworzył publicystykę poświęconą zagadnieniom polonijnym, przewodniki i publikacje podróżnicze. Wydał wiele książek poświęconych historii i współczesności Warszawy, artykułów, felietonów, szkiców i esejów. Najbardziej znane tytuły to: „Baedeker warszawski”, „Sagi warszawskie”, „Podróże do czterech rogów świata”, „Byłem wszędzie”, „Pozłacana dżungla”, „Równoleżnik zero” i „Karnawał na wulkanie”.

Pisał do końca. Jego ostatnią książką był wydany w 2013 roku, już po śmierci pisarza, „Olgierda Budrewicza słownik warszawski”, w którym przedstawił kilkaset haseł związanych ze stolicą.

Warto wspomnieć o odznaczeniach, którymi został uhonorowany, bo uzbierało się ich sporo, wśród nich: Medal Wojska (Londyn 1948), Nagroda Miasta Stołecznego Warszawy (1966, za całokształt pracy varsavianistycznej), Złoty Krzyż Zasługi (1974),

Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1979), Warszawski Krzyż Powstańczy (1982), Krzyż Armii Krajowej (1983), Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1988), Krzyż Partyzancki (1995).

Zmarł 20 listopada 2011, w wieku 88 lat. Pochowany został na Starym Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.

Liliana Kołłątaj

Przewodniczka warszawska, pilotka wycieczek, dziennikarka, prelegentka, autorka i redaktorka portali i stron internetowych o tematyce varsavianistycznej i turystycznej, inicjatorka i koordynatorka Klubu Globtrotera Warszawa.